سندرم آرنج تنیس بازان بیماری است که موجب درد در اطراف بیرونی آرنج می شود. از لحاظ بالینی به آن اپی کندیلیت جانبی(lateral epicondylitis) نیز می گویند. اغلب کسانی که دچار این مشکل می شوند، تنیس بازان و افرادی هستند که خیلی زیاد از عضلات ساعد، نزدیک مفصل آرنج استفاده می کنند.
در واقع تنیس البو یک بیماری دردناک است که در آن تاندونهای آرنج بیش از حد تحت فشار قرار می گیرند. علیرغم اسم آن، ورزشکاران تنها افرادی نیستند که به سندرم آرنج تنیس بازان مبتلا می شوند. مثلا افراد لوله کش، نقاش، نجار و قصاب نیز ممکن است دچار تنیس البو شوند.
علائم تنیس البو
درد سندرم آرنج تنیس بازان در جایی است که تاندونهای عضلات ساعد به یک برآمدگی استخوانی در قسمت بیرونی آرنج متصل میشوند(تقریباً ۱ تا ۲ سانتی متر پایین تر از برآمدگی استخوان آرنج). درد این بیماری می تواند به ساعد و مچ دست نیز برسد. برخی از علائم سندروم آرنج تنیس بازان را در ادامه بیان می کنیم:
درد در قسمت بیرونی آرنج و حرکت آن به سمت ساعد هنگام:
- بلند یا خم کردن بازو
- گرفتن اجسام کوچک مانند خودکار
- چرخاندن ساعد، مانند چرخاندن دستگیره در یا باز کردن شیشه
- عدم توانایی بیمار در باز کردن کامل بازو
علت ایجاد سندرم آرنج تنیس بازان چیست؟
این بیماری به دلیل استفاده زیاد از ماهیچه های متصل به آرنج که برای صاف کردن مچ دست ویا یک ضربه ناگهانی، رخ می دهد. در این سندرم ممکن است عضلات کشیده شده باشند، پارگیهای کوچک و التهاب در نزدیکی توده استخوانی (اپیکوندیل جانبی) و قسمت خارجی آرنج ایجاد می شوند که درد زیادی دارند.
همانطور که از نام آن پیداست، سندرم آرنج تنیس بازان بیشتر در ورزشکاران تنیس ایجاد می شود، اما هر فعالیتی که فشار مکرر به مفصل آرنج وارد کند می تواند موجب بروز این بیماری شود.
بیشتر بخوانید: جراحی آرنج
تشخیص تنیس البو
در طول معاینه فیزیکی، پزشک ارتوپد به ناحیه آسیب دیده فشار وارد می کند یا از فرد می خواهد که آرنج، مچ دست و انگشتان خود را به روش های مختلف حرکت دهد. در نهایت پزشک اطراف خارجی استخوان آرنج را لمس می کند تا نواحی حساس را شناسایی کند.
در بسیاری از موارد، سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی فرد اطلاعات کافی برای تشخیص سندروم آرنج تنیس بازان در اختیار پزشک قرار می دهد. اما اگر پزشک مشکوک باشد که عامل دیگری موجب بروز علائم شده است، به کمک عکسبرداری با اشعه ایکس یا انواع دیگر آزمایشهای تصویربرداری مثل MRI تشخیص نهایی را بدهد.
آزمایشهای دیگری مانند «مانور میلز» و آزمایش «تنش عصبی» برای بررسی درگیری عصب می شوند. با این آزمایش ها آسیب های دیگری مانند گیر افتادن عصب رادیال و گردن نیز مشخص می شوند.
درمان سندرم آرنج تنیس بازان
سندرم آرنج تنیس بازان معمولا خود به خود بهتر می شود. اما اگر داروهای مسکن بدون نسخه و اقدامات معمولی کمکی نکردند، پزشک با تجویز فیزیوتراپی سعی می کند سرعت درمان را بیشتر کند. موارد شدید تنیس البو ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. درمان سندروم آرنج تنیس بازان می تواند بین ۶ ماه تا ۲ سال طول بکشد، اما ۹۰ درصد از موارد نهایتا تا یک سال درمان می شوند.
بیشتر بخوانید: آسیب عصب رادیال
درمان خانگی درد آرنج تنیس بازان
پزشک معمولا اقدامات خود مراقبتی زیر را توصیه می کند:
- اجتناب از از فعالیت هایی که درد آرنج را تشدید می کند.
- استفاده از مسکن هایی مانند لیبوپروفن، استامنوفن یا ناپروکسن
- استفاده از کیسه یخ سه تا چهار بار در روز و هر دفعه به مدت ۱۵ دقیقه
- اصلاح حرکت دست حین کار یا ورزش
فیزیوتراپی برای درمان تنیس البو
پزشک معمولا اقدامات خود مراقبتی زیر را توصیه می کند:
فیزیوتراپیست با آموزش تمریناتی کمک می کند تا به تدریج عضلات بیمار خصوصا عضلات ساعد کشیده و تقویت شوند. تمریناتی مانند بالا و پایین آوردن بسیار آهسته مچ دست بسیار مفید هستند. بریس ساعد نیز می تواند فشار وارد شده به بافت آسیب دیده را کاهش دهد.
عمل جراحی آرنج تنیس باز
ابتدا پزشک با تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، بوتاکس یا نوعی محرک (پرولوتراپی) به تاندون سعی می کند تا درد بیمار مبتلا به این سندروم را کاهش دهد. در ادامه با شدت گرفتن بیماری سندروم آرنج تنیس بازان از تنوتومی اولتراسونیک (روش TENEX) استفاده می کند. در این روش پزشک ارتوپد با هدایت سونوگرافی یک سوزن مخصوص را از طریق پوست وارد قسمت آسیب دیده تاندون می کند. انرژی اولتراسونیک، سوزن را به قدری سریع ارتعاش می دهد که بافت آسیب دیده ذوب می شود و با مکش آن را خارج می کند.
هیچ ارتوپد باتجربه ای از جراحی به عنوان اولین درمان این بیماری استفاده نمی کند. اگر با سایر روش های درمانی علائم بیمار پس از ۶ تا ۱۲ ماه بهتر نشود، از جراحی برای برداشتن بافت آسیب دیده استفاده می کند. پس از جراحی نیز تمرینات توانبخشی برای بهبودی کامل بسیار مهم هستند.
حرکات ورزشی برای آرنج تنیس بازان
تمرینات زیر می تواند به بیمار مبتلا به تنیس البو کمک کند تا عضلات، تاندون ها و مفاصل را برای روتین کاری روزانه خود آماده کنند.
کشش عضله خم کننده مچ دست(Wrist Flexor Stretch)
مچ دست شامل شش ماهیچه است که کمک می کنند شما بتوانید مچ دستتان را خم کنید.
برای کشش عضله مچ دست، بازوی راست خود را مستقیماً در مقابل خود نگه دارید. کف دست ها باید به سمت بیرون باشد. دست چپ خود را بگیرید و با کمک آن انگشتان دست راست خود را به عقب خم کنید. شما باید کشش را در قسمت داخلی ساعد راست خود احساس کنید. ۱۰-۱۵ ثانیه صبر کنید و دوباره این حرکت را تکرار کنید.
کشش ماهیچه باز کننده مچ (Wrist Extensor Stretch)
بعد از اینکه یک گروه عضلانی را انجام دادید، باید به گروه مقابل بروید. اکستانسورهای مچ دست شما این حرکت مکمل را برای کمک به دامنه حرکتی شما انجام می دهند.
برای ورزش و درمان آرنج تنیس یازان ابتدا دست راست را در مقابل خود دراز کنید به طوری که کف دست به سمت پایین باشد. سپس مچ دست راست خود را خم کنید، دست خود را به سمت زمین بگیرید. با استفاده از دست چپ، مچ دست خود را در جهتی حتی بیشتر به سمت پایین خم کنید.
در این مرحله باید کشش را در بالای ساعد خود احساس کنید. ۱۰-۱۵ ثانیه دستتان را در این حالت نگه دارید و دوباره این کار را تکرار کنید.
تمرینات تقویتی برای آرنج تنیس بازان
بعد از اینکه تمرینات روی عضلات خم کننده و بازکننده را به درستی انجام دادید، برای تقویت این عضلات حرکات را روزانه ۳ بار و به مدت ۵ دقیقه تکرار کنید تا دچار سندروم آرنج تنیس بازان نشوید.
نتیجه گیری
در هر بیماری پیشگیری بهتر از درمان است. اگر شغلتان ایجاب می کند که از آرنج و دستتان زیاد کار بکشید، با تقویت عضلات می توانید از بروز بیماری سندروم آرنج تنیس بازان جلوگیری کنید. در انتها اگر احساس درد در ناحیه آرنج داشتید و مشکوک به این بیماری بودید، حتما به یک ارتوپد متخصص ارتوپدی و باتجربه مراجعه کنید تا بهترین راه را برای درمان این بیماری به شما پیشنهاد دهد.
