علل در رفتگی شانه یک مشکل متداول در ارتباط با سیستم عضلانی و اسکلتی بدن است که میتواند به درد و محدودیت در حرکت شانه منجر شود. در این مقاله، به بررسی علل اصلی در رفتگی شانه و عواملی که میتوانند این مشکل را تسریع یا تشدید کنند، میپردازیم.
اگر مشکوک به در رفتگی شانه هستید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. اکثر افراد در عرض چند هفته عملکرد کامل شانه خود را به دست می آورند. با این حال، هنگامی که در رفتگی شانه داشته باشید، ممکن است مفصل شما ناپایدار شود و مستعد دررفتگی های مکرر نیز باشد.
علل در رفتگی مکرر شانه
دررفتگی شانه میتواند به علل مختلفی برگردد. در زیر، تعدادی از علل شایع دررفتگی شانه را بررسی میکنیم:
آسیب و صدمه
ضربهها، سانحهها، ورزشهای خشن، یا فعالیتهایی که شانه را به صورت غیرطبیعی میچرخانند میتوانند منجر به دررفتگی شانه شوند. این شامل شکستگیهای شانه، آسیب به لیگامانها (بندها)، و آسیب به بافتهای اطراف میشود.
ضعف عضلات و نقص عصبی
ضعف عضلات و نقص عصبی در اطراف شانه میتوانند منجر به دررفتگی شانه شوند. این ممکن است به دلیل ضعف عضلات پیرامونی شانه، آسیب عصبی در اطراف شانه، یا بیماریهایی مانند پارالیز شانه (Brachial plexus palsy) باشد.
بیماریهای التهابی
برخی بیماریهای التهابی مانند التهاب مفاصل شانه (به عنوان مثال آرتریت) میتوانند به دررفتگی شانه منجر شوند. این بیماریها ممکن است باعث آسیب به بافتهای شانه و تضعیف استحکام آنها شوند.
بیماریهای عضلانی و اسکلتی
برخی از بیماریهای عضلانی و اسکلتی مانند آرتروز (سایری) میتوانند به دررفتگی شانه منجر شوند. این بیماریها میتوانند باعث تغییرات در ساختار شانه و مفاصل آن شوند که به نتیجه دررفتگی منجر میشود.
بیماریهای نورولوژیک
برخی از بیماریهای نورولوژیک مانند اسکلروز چندگانه (Multiple sclerosis) میتوانند به دررفتگی شانه منجر شوند. این بیماریها باعث تخریب و آسیب به عصبها میشوند که میتواند به نقص حرکتی و دررفتگی شانه منجر شود.
بیشتر بخوانید: آرتریت شانه چیست؟
علائم در رفتگی شانه
در صورت دررفتگی شانه، ممکن است شما با علائم و نشانههای زیر روبرو شوید:
احساس درد
درد در منطقه شانه یا در قسمتهای اطراف آن ممکن است به وجود آید. این درد ممکن است مداوم یا تنشبخش باشد و هنگام حرکت شانه یا استفاده از آن شدت بیشتری بگیرد.
محدودیت در حرکت
دررفتگی شانه میتواند منجر به محدودیت در محدوده حرکت شانه شود. شما ممکن است نتوانید شانه خود را به صورت کامل حرکت دهید یا در برخی جهتها مشکل داشته باشید.
عدم ثبات
شانه در اثر دررفتگی ممکن است ناپایدار شود و احساس عدم ثبات در ارتباط با آن داشته باشید. ممکن است حس کنید که شانه به طور ناگهانی در حال حرکت است یا احساس کنید که شانه در جای خود قرار ندارد.
صداهای شانه
هنگام حرکت شانه، ممکن است صداهای غیرطبیعی مانند صدای خراشیدن، خش خش یا سر و صدای قرقره شنوا باشد. این صداها ممکن است نشان از اصطکاک قسمتهای دررفته شانه باشند.
ضعف عضلات
در صورت دررفتگی شانه، عضلات اطراف ممکن است ضعیف شوند و از قوت و کارایی قبلی خود کاسته شوند. این ممکن است باعث محدودیت در انجام فعالیتهای روزمره شود.
تورم و التهاب
در برخی موارد، دررفتگی شانه میتواند با تورم و التهاب منطقه مرتبط باشد. این علائم ممکن است به علت آسیب و التهاب لیگامانها و بافتهای اطراف شانه رخ دهند.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، مشاوره و معاینه توسط یک پزشک متخصص، مانند پزشک ارتوپدیست یا متخصص فیزیوتراپی، توصیه میشود. این افراد میتوانند با انجام ارزیابیهای لازم، تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کنند.
بلافاصله پس از دررفتگی شانه
اگر دچار در رفتگی شانه شوید، درد به شدت و به سرعت احساس خواهید شد. در این وضعیت، روتاتور کاف یا کلاهک گرداننده (بالای استخوان بازو) از جای خود خارج شده است. علاوه بر این، ماهیچه دالی یا عضله دلتوئید شما قادر به حرکت بازو نخواهد بود. همچنین ممکن است بی حسی در بازو ناشی از آسیب به سیستم عصبی نیز تجربه کنید.
پس از اولین دررفتگی شانه، احتمال عود آن بیش از ۹۰ درصد است. این عارضه بیشتر، در میان جوانان زیر ۲۰ سال اتفاق می افتد. به این دلیل که وقتی شخص دچار در رفتگی شانه می شود، این عارضه فقط آسیب به مفصل نیست، بلکه آسیب به ماهیچه های اطراف و سایر بافت های نرم مانند تاندون ها و رباط ها است. این ها ماهیچه ها و بافت هایی هستند که به ثابت نگه داشتن مفصل کمک می کنند. هنگامی که این بافت های نرم به دلیل دررفتگی شانه پاره یا آسیب می بینند، مفصل شانه ضعیف می شود. همچنین احتمال دارد دوباره دچار در رفتگی شوید.
با این حال، در افراد مسن، به ویژه در افراد بالای ۵۰ سال، احتمال دررفتگی مکرر شانه کمتر است. وقتی این اتفاق می افتد، معمولاً با یک رباط پاره شده در روتاتور کاف (بالای شانه) ترکیب می شود. به این دلیل که در سنین بالاتر، کیفیت و وضعیت بافت های همبند نرم ما شروع به بدتر شدن می کند. از این رو، تاندون ها و رباط های ما بیشتر احتمال دارد پاره شوند.
اولین مرتبه دررفتگی شانه
به طور معمول، اگر شانه شما برای اولین بار دررفته شده باشد، نیازی به جراحی نخواهید داشت. در عوض، پزشک برای کاهش تورم، داروهای مسکن و داروهای ضد التهاب تجویز می کند. علاوه بر این، پزشکان می توانند بدون جراحی، روتاتور کاف را جا بیاندازند. سپس پزشک از شما می خواهد که یک بریس یا آرتز برای محافظت از بازو استفاده کنید. پس از آن، شانه باید حدود دو هفته ثابت بماند. در نهایت، فیزیوتراپی برای افزایش تدریجی دامنه حرکت در شانه انجام می شود. همچنین به تمرین و تقویت مجدد عضلات اطراف در تیغه شانه و بالای شانه کمک می کند. با این حال، حرکات خاصی وجود دارد که بیمار باید همچنان از آنها اجتناب کند. چنین حرکتی ممکن است باعث عود در رفتگی شانه شود.
دررفتگی های مکرر شانه
همانطور که قبلا ذکر شد، دررفتگی های مکرر شانه در میان بیمارانی که قبلا تجربه در رفتگی شانه داشته اند، بسیار شایع تر است. بعد از اولین در رفتگی، شانه ضعیف تر و احتمال دررفتگی بیشتر می شود. برای برخی از بیماران، شانه به طور مکرر دچار دررفتگی می شود، صرف نظر از اینکه فعالیت های روزانه شما شامل چه مواردی می شود. برای سایر موارد مربوط به ورزشکاران، به ویژه برای بازیکنان ورزش های تماسی، ممکن است نیاز به درمان دررفتگی مکرر شانه از طریق جراحی باشد. معمولاً اگر پارگی غضروف در حفره مفصل شانه وجود داشته باشد، جراحی لازم است، به این دلیل که باید شانه دوباره در جای خود قرار بگیرد، تا قسمت بالای شانه دوباره محکم شود.
بیشتر بخوانید: شانه اسپرینگل چیست؟
بله، تمرینات تقویتی میتوانند بهبود دررفتگی شانه را تسهیل کنند. تمریناتی که به تقویت عضلات پیرامونی شانه و افزایش پایداری آن کمک میکنند، میتوانند بهبود را به دنبال داشته باشند. با این حال، قبل از شروع هرگونه برنامه تمرینی، بهتر است با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید.
چه علائمی ممکن است در هنگام دررفتگی شانه ظاهر شود؟
علائم و نشانههای دررفتگی شانه عبارتند از: درد شدید در شانه، قدرت کاهش یافته در حرکت شانه، تورم و استشکاف در محل دررفتگی، و احساس عدم پایداری در شانه